Хабар берганимиздек, бугун Коррупцияга қарши курашиш агентлигининг 2021 йилдаги фаолияти тўғрисида Жамоатчилик кенгаши олдидаги ҳисоботига бағишланган матбуот ажумани бўлиб ўтди. Унда Агентлик раҳбарияти, Агентлик ҳузуридаги Жамоатчилик кенгаши ва Коррупцияга қарши курашиш бўйича ҳудудий кенгашлар аъзолари ҳамда оммавий ахборот воситалари, блогерлар иштирок этди.

Тадбирда Коррупцияга қарши курашиш агентлиги директори А.Бурханов Агентликнинг 2021 йилдаги фаолияти натижалари хусусида атрофлича маълумот берди.

Таъкидланганидек, ўтган йили Агентлик томонидан коррупцияга қарши курашишнинг ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш, хусусан, коррупциянинг олдини олиш ва ушбу жиноятларга қарши жазо муқаррарлигини таъминлаш бўйича бир қатор муҳим ўзгаришлар амалга оширилди. Жумладан, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 6 июлдаги “Коррупцияга қарши муросасиз муносабатда бўлиш муҳитини яратиш, давлат ва жамият бошқарувида коррупциявий омилларни кескин камайтириш ва бунда жамоатчилик иштирокини кенгайтириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ–6257-сон Фармони имзоланди. Унга кўра, коррупцияга оид жиноятларни содир этган шахсларга нисбатан жазо чоралари кучайтирилиб, жиноий жазони ўташда енгиллаштирувчи нормалар қўлланилишига чекловлар ўрнатилиши белгиланди.

2021 йил 16 июнда “Давлат органлари ва ташкилотларининг фаолияти очиқлигини таъминлаш, шунингдек, жамоатчилик назоратини самарали амалга оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ–6247-сон Фармон билан ҳар бир муассасанинг бажарган ва бажармоқчи бўлган ишлари, молиявий ҳолати, тасарруфидаги мол-мулклари, умуман, солиқ тўловчилар билиши лозим бўлган барча маълумотларни очиқлаш талаби қўйилди.

Шунингдек, “Давлат харидлари тўғрисида”ги Қонунга муҳим янгиликлар киритилди: 2022 йилнинг 1 январдан бошлаб, барча давлат харидлари (энг яхши таклифларни танлаш ва тендер харид қилиш) тартиб-таомилларини мажбурий тартибда электрон шаклда ўтказилиши жорий қилинди. Инсофсиз ижрочиларнинг ягона реестрига киритилган субъектларнинг давлат харидларида иштирок этишини чеклаш муддати уч йилдан икки йилгача қисқартирилди.

Матбуот анжуманида коррупцияга оид жиноятлар таҳлилига оид маълумотларга ҳам алоҳида тўхталиб ўтилди.

Қайд этилганидек, 2021 йилда Республика бўйича жами 5483 нафар шахсга нисбатан 3769 та коррупцияга оид жиноят ишлари кўриб чиқиш учун тегишли тартибда судларга юборилган. 2020 йил билан таққослаганда судга юборилган жиноят ишлари сони 2621 тага, жавобгарликка тортилган шахслар сони эса 3 760 тага ёки 218 фоизга кўпайган.

Коррупцияга оид жиноятлар оқибатида давлат ва жамият манфаатларига 2020 йилда 500 млрд. 102 млн сўмлик моддий зарар етказилиб, 355 млрд сўм ёки 71,0 фоиз ундирилган бўлса, 2021 йилдаги моддий зарар миқдори 1 трлн. 282 млрд.ни ташкил этиб, 887 млрд. сўми ёки 69,1 фоизи ундирилган.

Коррупцияга қарши курашиш агентлигига 2021 йилда жами 4901 та (493 таси дубликат) мурожаат келиб тушган бўлиб, барча мурожаатлар белгиланган тартибда кўриб чиқилиши таъминланган. Шундан 107 та мурожаат Агентлик раҳбарияти томонидан ташкил этилган шахсий ва сайёр қабулларда келиб тушган. 

Мурожаатларнинг 258 таси ижобий ҳал этилган, 1163 та мурожаатга ҳуқуқий маслаҳат ва тушунтиришлар бериш орқали қаноатлантирилган, 2 та ташаккурнома, 2 та мурожаат фуқаронинг аризасига асосан кўрмасдан қолдирилган, 117 та мурожаат аноним деб топилган, 43 та мурожаат маълумот учун қабул қилинган, 158 та такрорий мурожаат кўриб чиқилиши белгиланган тартибда тугатилган, 3158 та мурожаат тааллуқлилиги бўйича тегишли вазирлик ва идораларга йўналтирилган.

2021 йилда Агентлик томонидан  “Коррупциясиз соҳа”, “Коррупциясиз ҳудуд” лойиҳалари, “Обод қишлоқ” ва “Обод маҳалла” дастурлари доирасида ҳудудлар ва соҳалар кесимида 50 дан ортиқ ўрганишлар ўтказилди. Шунингдек, қурилиш соҳасидаги жами 461,3 млрд. сўмлик қийматдаги давлат харидлари юзасидан 59 та қурилиш объектларида ўрганиш ўтказилди.

Аниқланган коррупция ҳолатлари юзасидан тўпланган ҳужжатлар ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга тақдим қилиниши орқали жами 49 та жиноят иши ва 24 та маъмурий ҳуқуқбузарликка оид иш қўзғатилиши таъминланди.

Давлат харидлари соҳасида 2021 йилда ўтказилган масофавий мониторингда бюджет буюртмачилари томонидан қиймати 145,3 млрд сўмлик 452 та танловда “Давлат харидлари тўғрисида”ги ва “Рақобат тўғрисида”ги Қонунларнинг талаблари бузилишига йўл қўйилганлиги аниқланиб, коррупциявий ҳуқуқбузарликларнинг сабаб ва шарт-шароитларни бартараф қилишга қаратилган 372 та тақдимнома киритилди ва танловлар бекор қилиниб, бюджет маблағларининг мақсадсиз сарфланишининг олди олинди.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 6 июлдаги 5177-сон Қарорига мувофиқ, Агентлик давлат ва хўжалик бошқаруви органлари, устав капиталида давлат улуши бўлган корхоналар, шу жумладан, банкларда коррупцияга қарши ички назорат тизимини жорий этиш ва уларнинг самарали фаолият кўрсатишини таъминлаш вазифасини амалга ошириб келмоқда.

Бугунги кунга келиб, 88 та давлат ташкилотларида коррупцияга қарши ички назорат тузилмалари жорий  этилган бўлса, 52 тасида тўлиқ йўлга қўйилмаган.

Агентлик томонидан коррупцияга қарши ички назорат тузилмаси ва коррупцияга қарши курашиш фаолиятини ташкил этишда йўл қўйилган камчиликларни бартараф этишга қаратилган 34 та  тақдимнома киритилган.

Агентлик маҳаллий давлат ҳокимликлари томонидан ижтимоий аҳамиятга молик маълумотларни расмий веб-сайт ва бошқа ахборот ресурсларида жойлаштириб борилишига оид мажбуриятларга риоя қилинишини ўрганиб, таҳлил қилди.   

Ана шундай ўрганишда Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, Андижон, Бухоро, Жиззах ва Навоий вилоят ҳокимликлари томонидан маҳаллий бюджет маблағларининг режадан орттириб бажарилган қисми ва мазкур маблағлар йўналтирилган мақсадлар тўғрисидаги маълумотлар камчиликларга йўл қўйилган ҳолда қисман очиқланиши таъминланган бўлса, Тошкент, Хоразм, Самарқанд, Қашқадарё, Сурхондарё, Сирдарё, Фарғона вилоятлари ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари мазкур мажбуриятларни умуман бажармаганлиги аниқланган.

Ижтимоий аҳамиятга молик маълумотларнинг белгиланган тартибда очиқланишини таъминламаган 13 та вилоят ҳокимликлари қонунбузилиши ҳолатларини бартараф қилиш ҳақида расман огоҳлантирилган.

Агентлик томонидан 2021 йил давомида  ҳамкорликка оид 10 та халқаро ҳужжат (меморандум, ҳамкорлик дастурлари) имзоланди.

Жумладан, Агентлик ҳамда БМТнинг Гиёҳванд моддалар ва Жиноятчилик бўйича бошқармаси ўртасида ҳамкорликда амалга оширадиган тадбирлар Режаси доирасида Коррупцияни қабул қилиш миллий индексини шакллантириш методологиясини ишлаб чиқиш, Коррупцияга қарши курашиш миллий кенгаши фаолиятини такомиллаштириш юзасидан халқаро экспертлар кўмагини жалб этиш, фуқаролик жамияти институтлари томонидан коррупцияга қарши курашиш бўйича ижтимоий тадқиқотларни ташкил этиш юзасидан тренинглар ташкил этиш ва шу каби бошқа лойиҳаларда ҳамкорлик амалга оширилди.

Матбуот анжуманида капитал қурилиш соҳасида коррупциянинг олдини олиш мақсадида “Коррупциясиз соҳа” лойиҳаси доирасида амалга оширилган ишларга тўхталиб ўтилди.

Таъкидландики, “Шаффоф қурилиш” миллий ахборот тизими ишлаб чиқилди ва 2021 йил 1 январдан реал вақт режимида республиканинг барча ҳудудларида тўлиқ ишга туширилди. Бундан ташқари, қурилиш соҳасида ўтказиладиган давлат харидларида коррупциявий ҳолатларнинг олдини олиш, очиқлик ва шаффофликни таъминлаш мақсадида қурилиш соҳасидаги танлов(тендер)лар ўтказиш учун “tender.mc.uz” электрон портали яратилди.

Мазкур платформа ёрдамида 2021 йил давомида 15,45 трлн. сўмлик тендерлар ўтказилиб, қурилиш-пудрат ташкилотлари билан 14,26 трлн. сўмлик шартномалар тузилди ва лойиҳаларнинг бошланғич қийматига нисбатан 1,19 млрд сўм ёки 8 фоиз бюджет маблағлари иқтисод қилинди.

Тадбир доирасида Агентлик билан фаол ҳамкорлик қилиб келаётган ОАВ вакиллари ҳамда Жамоатчилик кенгаши аъзолари Агентлик раҳбарияти томонидан рағбатлантирилди.  

Якунда Агентликнинг 2021 йилдаги фаолияти натижалари юзасидан журналистларни қизиқтирган саволларга жавоб қайтарилди.

Коррупцияга қарши курашиш агентлиги

Ахборот хизмати