Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi  tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi hamda tizim tashkilotlarida  korrupsiyaga qarshi kurashish va uning oldini olish borasida amalga oshirilgan ishlar holati, shuningdek, bandlik va mehnat munosabatlari sohalarida 2022-yilda sodir etilgan korrupsiyaviy huquqbuzarliklar o‘rganildi.

O‘rganish mobaynida mazkur sohalarda bartaraf etilishi lozim bo‘lgan ayrim korrupsiyaviy omillar va xavf-xatarlar mavjudligi aniqlandi. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 6-iyuldagi “Korrupsiyaga qarshi kurashish faoliyatini samarali tashkil etishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-5177-son qarori talablariga muvofiq korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalari rahbarlari Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi bilan o‘tkaziladigan ochiq tanlov asosida ishga qabul qilinishi belgilangan. Ammo vazirlikning hududiy boshqarmalarida faoliyati yo‘lga qo‘yilgan mazkur tuzilmalar rahbarlari qaror talablariga zid ravishda lavozimga tayinlangan.

Agentlik  tomonidan bandlik va mehnat munosabatlari sohalarida mavjud korrupsiyaviy xavf-xatarlarni aniqlash va ularni bartaraf etish choralarini ko‘rish maqsadida Ichki ishlar vazirligi va Oliy sud tomonidan taqdim etilgan statistik maʼlumotlar, sud hukmlari hamda boshqa maʼlumotlar asosida 2019-2022-yillarda sodir etilgan korrupsiyaviy huquqbuzarliklar tahlil qilindi.

Bandlik va mehnat munosabatlari sohalarida sodir etilgan korrupsiyaviy jinoyatlarning tahlilidan ko‘rish mumkinki, ushbu sohalarda quyidagi tizimli muammolar saqlanib qolmoqda:   

- mehnat qonunchiligi normalari buzilganligi yuzasidan tayinlanishi lozim bo‘lgan jarima miqdorini belgilashda inson omilining yuqori ekanligi;

- kam taʼminlangan va kambag‘al oilalarga subsidiyalar ajratishni moliyalashtirish mexanizmining yetarli darajada ochiq va shaffof emasligi hamda qaror qabul qilishda ishtirok etuvchilar doirasining torligi;

- byudjet mablag‘lari hisobidan xodimlarga ortiqcha ish haqi to‘lab berishning samarali nazorat qilish tizimi mavjud emasligi;

- bo‘sh ish o‘rinlari to‘g‘risida mehnat.uz axborot tizimida berilgan eʼlonlar uchun tashkilotlarning masʼul xodimlariga nisbatan aniq javobgarlik choralarining ko‘rilmasligi hamda ishga kirishda bandlik va mehnat munosabatlari sohasidagi masʼullarning mansab vakolatini suisteʼmol qilish holatlari mavjudligi;

- ishsizlik nafaqasini rasmiylashtirib berish jarayonlarining to‘liq raqamlashtirilmaganligi va ushbu faoliyat ustidan aniq nazorat mexanizmining mavjud emasligi;

- davlat dasturlari ijrosi doirasida fuqarolarga imtiyozli kredit ajratish va taqsimlash jarayonlarining to‘liq raqmalashtirilmaganligi hamda bu jarayonlarda inson omilining yuqori darajada saqlanib qolayotganligi;

- abkm.mexnat.uz axborot dasturi orqali kam taʼminlangan oila yoki ishsiz sifatida rasmiylashtirish, bolalar nafaqasini olish bilan bog‘liq rasmiy hujjatlarni qalbakilashtirish orqali byudjetdan ajratilgan mablag‘larni o‘zlashtirish uchun imkoniyat mavjudligi;

- aholi bandligini taʼminlash sohasida tuman bandlikka ko‘maklashish markazlari rahbarlarining o‘z faoliyati yo‘nalishlari yuzasidan keng jamoatchilik uchun ochiq hisobdorlik tizimining mavjud emasligi;

- tashkilot tizimining eng quyi bo‘g‘inida faoliyat ko‘rsatadigan xodimlarning ish haqlari pastligi sababli oliy maʼlumotli va yuqori malakali mutaxassislarning yetishmasligi;

- mehnat inspektorlarining faoliyat ko‘rsatishi va nazorat tadbirlarini amalga oshirishlari ustidan tizimli monitoring qilish mexanizmi mavjud emasligi.

Yuqoridagilarga ko‘ra, Agentlik tomonidan bandlik va mehnat munosabatlari sohalarida sodir etilgan korrupsiyaviy jinoyatlarning oldini olish va ushbu sohalarda mavjud korrupsiyaviy xavf-xatarlarni bartaraf etish choralarini ko‘rish yuzasidan vazirlikka taqdimnoma kiritildi.

Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi

Axborot xizmati