Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi tomonidan BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlikda “Korrupsiyaga qarshi kurashish ishlarining samaradorligini reyting baholash tizimini joriy etish” mavzusida oʻtkazilgan trening oʻz yakuniga yetdi. Ikki kun davom etgan mazkur tadbir vazirlik va idoralar, mahalliy hokimliklari korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalarining 220 nafardan ortiq rahbar va xodimlari uchun oʻzaro tajriba almashish, malaka va koʻnikmalarini oshirish uchun faol muloqot maydoni boʻldi.  

Maʼlumki, Agentlik davlat organlari va tashkilotlarida korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalarini joriy etish hamda samarali faoliyat yuritishini tashkillashtirish vazifasini amalga oshirib kelmoqda.

Xususan, ushbu seminar-trening orqali ham mazkur tuzilmalar faoliyatiga amaliy koʻmak koʻrsatish koʻzda tutilgan.

Talʼatjon Haydarov, Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi direktori oʻrinbosari:

“2021-yilda Respublika boʻyicha jami 5483 nafar shaxsga nisbatan 3769 ta korrupsiyaga oid jinoyat ishlari koʻrib chiqish uchun tegishli tartibda sudlarga yuborilgan. 2020-yil bilan taqqoslaganda sudga yuborilgan jinoyat ishlari soni 2621 taga, javobgarlikka tortilgan shaxslar soni esa 3 760 taga yoki 218 foizga koʻpaygan.

Korrupsiyaga oid jinoyatlar oqibatida davlat va jamiyat manfaatlariga 2020-yilda 500 mlrd. 102 mln soʻmlik moddiy zarar yetkazilgan boʻlsa, 2021-yildagi moddiy zarar miqdori 1 trln. 282 mlrd.ni tashkil etgan va ularning undirilishi taʼminlangan.

Albatta, bu raqamlar birinchi navbatda huquqni muhofaza qiluvchi organlar faoliyati samaradorligi oshganini koʻrsatadi. Biroq, ushbu jinoyatlarning qanchasining oldini olish mumkin edi? Bu savol Agentlik xodimlari va korrupsiyaga qarshi nazorat tuzilmalari vakillarini oʻylantirishi kerak.

Bizning asosiy vazifamiz  — korrupsion jinoyatlarning oldini olishdir. Jinoyat sodir etgan shaxs uchun javobgarlik muqarrarligini taʼminlash ham muhim albatta, ammo tashkilotda ish samarali yoʻlga qoʻyilsa, xodimlarning sharoiti yaxshilanib, korrupsiyaviy xavf-xatarlar minimallashtirilsa, yuqoridagi raqamlar ancha kamayadi.

Har bir tashkilotda korrupsiyaga qarshi tizim faol ishlasa, korrupsiyaning oldi olinsa, albatta, bundan avvalo, keng aholi qatlami manfaatdor boʻladi. Bizning maqsadimiz ham, vazifamiz ham shu aslida”.

Hozirda 91 ta davlat tashkilotlarida alohida shtat birliklari doirasida korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalari faoliyati yoʻlga qoʻyildi.

Tuzilmalar faoliyatini metodologik taʼminlash maqsadida Agentlik tomonidan BMT Taraqqiyot Dasturi va “KPMG” ekspertlari koʻmagida qator hujjatlar toʻplami ishlab chiqilib, barcha tashkilotlarga yetkazildi. Korrupsiyaga qarshi kurashish siyosati, manfaatlar toʻqnashuvini boshqarish haqida nizom, korrupsiyaga qarshi kurashish samaradorligini monitoring va nazorat qilish uslubiyoti, Korrupsiyaviy xavf-xatarlarni aniqlash va baholash uslubiyoti kabi hujjatlar shular jumlasidandir.

Agentlik tomonidan yaqinda oʻtkazilgan oʻrganishlar natijasi aksariyat davlat tashkilotlarida korrupsiyaga qarshi ichki nazorat tuzilmalari faoliyati yetarli darajada yoʻlga qoʻyilmaganligini koʻrsatdi.

Seminar-treningda ishtirok etgan BMT TD loyihasi va “KPMG” halqaro auditorlik kompaniyasi ekspertlari oʻz maʼruzalarida bevosita Agentlik tomonidan oʻtkazilgan oʻrganishlar natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish va tuzilma ishini toʻgʻri tashkil etish masalalariga alohida urgʻu berdilar.

Irina Burdikova, “KPMG” halqaro auditorlik kompaniyasi eksperti:

“Seminar-trening davomida tinglovchilar bilan faol muloqotda boʻldik. Ular mavzu yuzasidan fikr-mulohazalar bildirib, koʻp savol berishdi va amaliy yechimlar ham taklif qilishdi, bu haqiqatan ham qimmatlidir. Shu bois seminar-trening har tomonlama  samarali oʻtdi, deb ayta olaman.

Muloqotlar davomida maʼruzachi sifatida asosan amaliy masalalarga ahamiyat qaratdim, jumladan, davlat organlarida faol joriy etilayotgan ichki hujjatlar va tartiblarni qanday samarali qoʻllash, davlat organlari va tashkilotlarida joriy etilayotgan komplayens tizimlari oʻrtasidagi farq, ushbu tizimda nimalarga eʼtibor qaratish kerakligi, yuzaga kelishi mumkin boʻlgan qiyinchiliklar va ularga amalda qanday yechim topish zarurligi kabi  masalalarda oʻz fikr va tavsiyalarim bilan oʻrtoqlashdim.  

Mamlakatingizda komplayens tizimi joriy etila boshlaganiga koʻp vaqt boʻlgani yoʻq, shuning uchun ishtirokchilarni asosan amaliyot va tajriba koʻproq qiziqtirmoqda. Masalan, jahon hamjamiyatida komplayens tizimida mavjud vositalar, ularni Oʻzbekistonga moslashtirish va samara berishi uchun qanday yondashuv kerakligi haqida savollar eʼtibor markazida boʻldi.

Umid qilamanki, har bir ishtirokchi seminar natijalariga koʻra, oʻzi uchun foydali bilimlarni oldi va bu tez orada oʻzining dastlabki natijalarini beradi”.

Seminar-trening ishida navbatdagi muhim masala korrupsiyaga qarshi kurashish ishlarining samaradorligini reyting baholash tizimini amaliyotga tatbiq etish mavzusiga bagʻishlandi.

Taʼkidlanganidek, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 12-yanvardagi “Korrupsiyaga qarshi kurashish ishlarining samaradorligini reyting baholash tizimini joriy etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi qaroriga asosan Korrupsiyaga qarshi kurashish ishlarining samaradorligini reyting baholash tizimi joriy etilmoqda.

Eʼtiborlisi, reyting baholash Agentlik tomonidan «E-Anticor.uz» elektron platformasi orqali tashkil etiladi.

Elektron platforma BMTTD bilan hamkorlikda Seul siyosat markazi hamda Koreya Respublikasining Korrupsiyaga qarshi kurashish va fuqarolik huquqlari boʻyicha komissiyasining texnik va maslahat koʻmagida ishlab chiqilgan.

Seminar-treningda ushbu markaz maslahatchisi Djungo Son ham ishtirok etib, Koreya Respublikasining Korrupsiyaga qarshi kurashish tashabbuslarini baholash tizimi haqida atroflicha maʼlumot berdi:  

Djungo Son, Koreya Respublikasining Seul siyosat markazi maslahatchisi:

“2002-yilda Koreyaning korrupsiyaga qarshi asosiy vositalari sifatida Koreya Respublikasining Korrupsiyaga qarshi kurash va fuqarolik huquqlari boʻyicha komissiyasi  va Korrupsiyaga qarshi tashabbusni baholash tizimi tashkil etilgan.

Korrupsiyaga qarshi tashabbusni baholash tizimi hozirda 250 dan ortiq davlat idoralarini qamrab oladi. Mazkur tizim miqdoriy va sifat jihatdan baholashni ball tizimi bilan birlashtiradi va korrupsiyaning oldini olishning turli institutsional mexanizmlarini amalga oshirish boʻyicha ishtirokchi tashkilotlar tomonidan Korrupsiyaga qarshi kurash va fuqarolik huquqlari boʻyicha komissiyasi  tavsiyalarining bajarilishini baholash imkonini beradi.

Har yili barcha olingan ballar ommaga eʼlon qilinadi va tashkilotlar reytingi tuziladi.

Shunday qilib, ushbu tizim korrupsiyaning oldini olish boʻyicha institutsional chora-tadbirlarni amalga oshirish va takomillashtirish boʻyicha davlat muassasalari rahbarlari uchun motivatsion vositaga aylanadi. Shu maʼnoda, Oʻzbekistonda joriy qilinayotgan Krrupsiyaga qarshi kurashish ishlarining samaradorligini reyting baholash tizimi davlat organlari va tashkilotlarining jamoatchilik oldida shaffofligi va hisobdorligini oshirishni taʼminlashi, qolaversa, korrupsiyaga qarshi kurashishda masʼuliyatni kuchaytirishi bilan alohida ahamiyatlidir”.

Seminar-trening davomida ishtirokchilar “E-anticor.uz” elektron platformasida ishlash tartibi bilan batafsil tanishtirildi. Aytish joiz, foydalanuvchilarga qulaylik yaratish maqsadida Agentlik tomonidan bu boʻyicha maxsus qoʻllanma va videoqoʻllanma tayyorlangan boʻlib, ular elektron platformada joylashtirilgan.

Tadbir yakunida barcha ishtirokchilarga Agentlik rahbariyati tomonidan sertifikatlar topshirildi.

Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi

Axborot xizmati